Op de laatste vergadering van het academisch jaar stelden leden van de universitaire medezeggenschap kritische vragen aan het college van bestuur over de financiële koers voor de komende jaren. Soms ging het er hard aan toe. ‘Dit valt niet uit te leggen. De hele universiteit spreekt er schande van.’

Blijft het Bestuursbureau – de ondersteunende dienst van het college van bestuur (cvb) – buiten schot bij de torenhoge bezuinigingen die op de Radboud Universiteit afkomen? Op die vraag wilden leden van de medezeggenschap maandag opheldering tijdens de laatste vergadering van het academisch jaar.

De Beleidsbrief voor 2026, waarop faculteiten en diensten hun begroting voor het volgende jaar moeten baseren, was het pièce de résistance van de vergadering. Meer dan een uur lang ondervroegen leden van de Universitaire Studentenraad (USR) en de Ondernemingsraad het cvb over de financiële koers van de universiteit voor de komende jaren. Tegen 2030 moet de universiteit namelijk 36,8 miljoen euro bezuinigen, de grootste inspanningen moeten van de ondersteunende diensten komen.

Twee bestuursadviseurs

Moet het Bestuursbureau ook een steentje bijdragen, wilden de leden van de medezeggenschap weten. Vicevoorzitter Agnes Muskens erkende dat eerdere communicatie van de universiteit over dit onderwerp niet duidelijk was. ‘Het Bestuursbureau wordt wél meegenomen in de doorlichting die momenteel plaatsvindt’, zei ze. Wel temperde Muskens de verwachtingen over wat er te halen valt. ‘Er zijn veel taken die wettelijk verplicht zijn en veel capaciteit vragen. Daar moeten we transparant over zijn.’

‘Dit valt niet uit te leggen aan de academische gemeenschap’

Vooral twee vacatures voor bestuursadviseurs die onlangs op de website van de universiteit verschenen – één voor de rector en één voor de collegevoorzitter – vielen slecht bij de medezeggenschap. ‘Hoe durven jullie dit in dit klimaat te doen?’, vroeg Wilma Philipse van de Ondernemingsraad zich verontwaardigd af. ‘De hele universiteit spreekt hier schande van. Dit valt niet uit te leggen aan de academische gemeenschap.’

Rector José Sanders toonde begrip voor de verontwaardiging. ‘Tegelijkertijd kan ik uit eigen ervaring zeggen: na bijna twee academische jaren op rij, houd ik dit niet vol zonder bestuurlijke ondersteuning. Ik heb iemand nodig om mijn dossiers goed te beheren.’

Gekwetste medewerkers

Ook de Honours Academy, die op nominatie staat voor opheffing, kwam aan bod. Sanders vertelde dat de universiteit wil kijken naar een nieuwe, efficiëntere inrichting van onderwijsinnovatie, waarbij bundeling met het Teaching & Learning Centre (TLC) mogelijk is. ‘Beide initiatieven delen een vergelijkbare ambitie,’ aldus de rector.

Leden van de medezeggenschap uitten zorgen over deze ontwikkeling, gezien het verdwijnen van de Honours Academy en het feit dat ook het TLC moet bezuinigen. ‘Hoe zien jullie dat?’, vroeg voorzitter van de USR Sven Braster zich af. De rector benadrukte dat eerst in kaart wordt gebracht waar faculteiten behoefte aan hebben. ‘Pas dan kunnen we bepalen hoe we dat centraal kunnen ondersteunen.’

Later in de vergadering bood de rector ook excuses aan richting medewerkers van de Honours Academy, die het nieuws over de opheffing in de wandelgangen moesten vernemen. ‘Ik begrijp dat medewerkers zich gekwetst voelen. Dat spijt me oprecht. Ik ga vanaf volgende week persoonlijk met hen in gesprek. Dit proces is sneller gegaan dan het had gemoeten.’

‘Slimmer programmeren’

Namens de USR vroeg Braster in hoeverre de universiteit langstudeerders wil ondersteunen in de toekomst. Een complex vraagstuk, antwoordde de rector. ‘De universiteit heeft jarenlang voorzieningen gefinancierd die niet binnen het model van het ministerie van OCW passen — denk aan het Honoursprogramma, premastertrajecten en dubbele inschrijvingen. We hebben bewust gekozen voor een bredere visie op toegankelijk en verdiepend onderwijs. Maar met de huidige bezuinigingen moeten we ons afvragen of dit haalbaar blijft.’

‘Wat voor universiteit willen we zijn?’

‘Ik hoor vooral financiële argumenten’, reageerde OR-lid Edita Poljac, tevens hoofd van de Honours Academy. ‘Maar wat voor universiteit willen we zijn? Welke studenten willen we nog aantrekken?’

De visie van de universiteit botst momenteel met de harde werkelijkheid van de bezuinigingen, legde de rector uit. ‘Onze ambitie is juist om interfacultair onderwijs en verdieping breder beschikbaar te maken. Niet door méér onderwijs te organiseren, maar door slimmer te programmeren – zodat uitwisseling mogelijk is zonder dat de werkdruk toeneemt.’

‘Centrale sturing’

In het licht van de bezuinigingen sprak de rector over een verschuiving in de organisatiekoers van de universiteit. Waar het zwaartepunt tot nu bij faculteiten ligt – ‘decentraal tenzij’, in de woorden van de rector – is er nu sprake van een ‘herwaardering van centrale sturing’. ‘Naarmate de universiteit complexer wordt, is meer coördinatie nodig. Dat betekent niet dat alles centraal moet, maar soms is het simpelweg noodzakelijk.’

OR-lid Mathijs van de Sande wees erop dat veel van de huidige keuzes rondom bezuinigingen neerkomen op faculteiten. ‘We voeren een model in dat van het ministerie komt, zonder inhoudelijke inkleuring van de universiteit zelf. Dat maakt het lastig om er als faculteit sturing aan te geven. Voor een kleine faculteit als FFTR kunnen deze marginale verschuivingen [binnen de bezuinigingen, red.] grote gevolgen hebben.’

Collegevoorzitter Alexandra van Huffelen hamerde het stuk af met een weinig optimistische boodschap. ‘Hoe we het ook verdelen, er moet worden bezuinigd. Er staat helaas geen geheime geldpot op de campus.’ De medezeggenschap heeft nog niet ingestemd met de Beleidsbrief, de leden gaan zich eerst beraden. Besluitvorming vindt pas komende maandag plaats.