Hoe is de band tussen onze universiteit en het koningshuis? En hoe Oranjegezind was Nijmegen eigenlijk tijdens de Tweede Wereldoorlog? Dit soort vragen stond zaterdag centraal op de Ganzenheuvel. Hoogleraren en promovendi gaven minicolleges tijdens de 24 uur van de Nijmeegse Geschiedenis.

‘Heeft elke student een collegeblok om aantekeningen te maken?’ Hoewel het merendeel van de bezoekers vijftig jaar of ouder is, spreekt Dolly Verhoeven, hoogleraar Geschiedenis van Nijmegen en initiator van de minicolleges, de toehoorders – voornamelijk Nijmegenaren – steevast aan alsof ze op de universiteit is. Verschillende historici spreken in lessen van twintig minuten over de band tussen ‘vorst en volk’. Zo gaat universiteitshistoricus Jan Brabers in op de vraag waarom het pas in 1959 was dat koningin Juliana een bezoek bracht aan de universiteit die toen al 36 jaar bestond. Het antwoord: de gereformeerde koningin Wilhelmina liet de katholieke universiteit liever links liggen. Zelfs een door de studentenvereniging Carolus Magnus voor de aula geplante beuk (‘die er nog lang moge staan ter ere onze liefde voor oranje te bewijzen’) hielp niet. Lucifer Promovendus Lennert Savenije neemt zijn ‘studenten’ even later mee naar 1941, Nijmegen ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. Uit zijn zak haalt hij een lucifer. ‘Dit was een symbool van verzet. Weet u waarom?’ Vanuit de ‘collegezaal’ mompelt iemand iets over een oranje kop. ‘Inderdaad, oranje boven. Maar ook: kop op!’ Savenije vertelt hoe diverse straten andere namen kregen. Het was een reactie van NSB’ers die in de Oranjegezindheid van veel stadsgenoten een bedreiging zagen. De promovendus houdt het zaterdag vooral bij anekdotes. Anders dan gewone studenten hebben de Nijmegenaren weinig kennis van de behandelde onderwerpen. Savenije: ‘Je stelt je wat anders op, zoekt een aantal thema’s en gaat dieper op in. Wat ik merk is dat er altijd veel vragen komen over het bombardement op Nijmegen. Dat is een onderwerp dat mensen bezighoudt.’ De opkomst bij de colleges varieert van 25 tot 50 mensen. ‘De Tweede Wereldoorlog kan altijd rekenen op veel interesse’, zegt Dolly Verhoeven. Haar doel is door middel van de lessen de universiteit zichtbaarder te maken in de stad. ‘Het is laagdrempelig: ook zonder voorkennis zijn mensen in staat de verhalen te volgen.’ Er was in de stad meer te doen. Als onderdeel van de 24 uur van de Nijmeegse Geschiedenis waren er dit weekend diverse exposities te bezoeken. In het Huis van de Nijmeegse Geschiedenis loopt bijvoorbeeld een tentoonstelling over de rijke popgeschiedenis van de stad. De gratis toegankelijke expositie voert bezoekers langs eens fameuze plaatsen als de Stella Kelder (waar Chet Baker en Ray Charles ooit speelden), de villa aan de Van Schaeck Mathonsingel van Diogenes (‘een nachtelijk eindstation voor uitgaande studenten’) en andere beroemde plekken. Wie wist bijvoorbeeld dat Pink Floyd ooit in het Kolpinghuis speelde? Of dat je in Doornroosje voor acht gulden naar Joy Division kon kijken? De tentoonstelling is nog tot 4 februari te zien. / Jorg Leijten