Het college van bestuur wil dat medewerkers vanaf september niet meer vliegen naar bestemmingen die binnen zeven uur met de trein te bereiken zijn. Een extern reiskantoor gaat alle boekingen centraal doen.

Zomaar in het vliegtuig stappen naar Lyon is er voor medewerkers van de universiteit vanaf september niet meer bij. Een treinrit naar die Zuid-Franse stad neemt minder dan zeven uur in beslag en dus is het vliegtuig vanaf volgend jaar geen optie meer. Hetzelfde geldt voor werkreizen naar Londen, Zürich en Berlijn.

Het niet meer toestaan van korte vluchten is een van de maatregelen die het college van bestuur volgend jaar wil laten ingaan. Alleen met ‘zwaarwegende’ redenen zouden medewerkers onder de zeven-uurregeling uit kunnen komen.

Het nieuwe vliegbeleid is het resultaat van een advies van de Radboud Green Office. Het college van bestuur heeft dat advies inmiddels overgenomen en gaat daar de komende maanden over in gesprek met faculteiten en medezeggenschap.

Zeven uur

Thijmen Sietsma, coördinator van de Green Office en auteur van het advies: ‘Veel medewerkers geven aan bereid te zijn het vliegtuig te mijden als ze binnen zeven uur op een andere manier op hun bestemming kunnen aankomen. Die grens is bovendien in lijn met de reistijd die andere universiteiten hanteren in hun vliegbeleid.’

De universiteit is van plan een extern reisbureau in de hand te nemen dat de boekingen voor medewerkers gaat beheren. Daarvoor wordt nu een aanbesteding opgestart. Mogelijk gaat dit bureau ook het boeken van hotels en een eventuele huurauto’s regelen.

Een belangrijk bijkomend voordeel van een centraal reisbureau is dat de universiteit eindelijk inzicht krijgt in het reisgedrag van haar medewerkers. ‘Vanwege de privacywet hebben wij nu geen goed overzicht van hoeveel medewerkers vliegen’, zegt Marije Klomp, programmadirecteur duurzaamheid. ‘Wij mogen de declaratiegegevens niet inzien.’ Via centrale registratie van het reisbureau kunnen boekingen in de toekomst wel (anoniem) worden gemonitord en geëvalueerd.

Onderzoek

Omdat de reisgegevens niet beschikbaar waren, vormde een afstudeeronderzoek van twee HAN-studenten het vertrekpunt voor het nieuwe vliegbeleid. Zij zetten een enquête uit, die werd ingevuld door 391 medewerkers van de universiteit. De respondenten gaven aan dat een kwart van al hun geboekte vluchten niet verder gaat dan 700 kilometer – reizen die onder het nieuwe beleid in principe op een andere manier gemaakt moeten worden.

Gebaseerd op de resultaten van het studentenonderzoek zou het nieuwe reisbeleid de universiteit naar schatting 10 procent op haar totale CO₂-uitstoot kunnen besparen. Bovendien wil de universiteit de CO₂ die alsnog wordt uitgestoten compenseren. ‘Maar we willen dat niet zien als het afkopen van de uitstoot’, zegt Klomp. ‘Het gaat erom dat we minder gaan vliegen.’

Het college van bestuur zet vooralsnog geen geld opzij om de duurzamere, maar ook duurdere reizen van medewerkers te bekostigen. Een internationaal treinticket kost immers vaak meer dan een vliegticket. En een rechtstreekse vlucht is minder vervuilend, maar ook vaak duurder dan vluchten met één of meerdere overstappen. ‘Zoals het er nu uitziet moeten faculteiten deze meerkosten zelf gaan dragen’, zegt Klomp. ‘Daarvoor hebben zij ook ruimte in het budget. Bijeffect zou wel kunnen zijn dat er daarom minder gereisd gaat worden.’

Tegelijkertijd benadrukt Klomp dat er ook volgend jaar gewoon nog mag worden gevlogen. ‘Reizen is onderdeel van het werk van een wetenschapper. Er moet gevlogen worden om carrière te maken en kennis uit te wisselen. Maar medewerkers moeten wel kritisch kijken naar hun reisgedrag: is deze reis echt nodig?’

Een van de manieren waarop medewerkers gestimuleerd zouden moeten worden om minder op reis te gaan, is door faciliteiten aan te bieden die video conferencing mogelijk maken. ‘Er zijn nu al vier ruimtes op de campus die hiervoor geschikt zijn’, zegt Sietsma. ‘Maar die worden nog niet veel gebruikt. We gaan de komende tijd uitzoeken waarom niet en wat de wensen van medewerkers zijn op dit vlak.’