Docent en onderzoeker Harry Pettit overschreed met zijn berichten op sociale media de grenzen van de gedragscode, zeggen decaan van de managementfaculteit Saskia Lavrijssen en collegevoorzitter Alexandra van Huffelen. ‘Helaas ging hij niet in op verzoeken om zijn toon te matigen.’

Al sinds het voorjaar van 2025 vonden er gesprekken plaats tussen de Radboud Universiteit en universitair docent Harry Pettit over diens uitingen op X. Dat vertellen collegevoorzitter Alexandra van Huffelen en decaan van de managementfaculteit Saskia Lavrijssen in een interview aan Vox.

Aanleiding voor het gesprek is Pettits vertrek aan de Radboud Universiteit, dat hij twee dagen geleden zelf aankondigde op X. ‘We hebben Pettit gevraagd om zich aan de gedragscode te houden en alles in het werk gesteld om dat mogelijk te maken’, zegt Lavrijssen.

Open en kritisch debat

Zowel Lavrijssen als andere decanen en het college van bestuur vonden veel van de berichten van Pettit op sociale media grensoverschrijdend, zegt de decaan. ‘Op een gegeven moment hebben we gezegd: we hebben een aantal regels waarvan we graag hebben dat je je daaraan houdt.’

‘Een open en kritisch debat is ons gezamenlijke belang, maar daar zitten grenzen aan’, vervolgt Lavrijssen. ‘Dat zijn het oproepen tot haat en geweld, agressief taalgebruik en het persoonlijk verbaal aanvallen van studenten. Aan die grenzen wilde Pettit zich niet houden.’

‘Toen heb ik gezegd: er zijn drie manieren om hieruit te komen. Ofwel ga je je gedrag aanpassen, ofwel komen we tot een overeenstemming om uit elkaar te gaan. Of we moeten naar de rechter om eruit te komen. Het is uiteindelijk die overeenstemming geworden.’

Welke tweets van Pettit overschreden de grens?

Lavrijssen: ‘Die tweet over 7 oktober (Pettit schreef dat het tijd is “om af te maken wat de Palestijnen op 7 oktober zijn begonnen”, red.) vond ik ver gaan. Op 7 oktober 2023 heeft een daad van terrorisme plaatsgevonden, wat veel mensen, ook hier in Nederland, enorm veel pijn heeft gedaan. Als wetenschapper kun je daar iets van vinden. Maar als je vindt dat het Palestijnse volk recht heeft op verzet, dan moet je ook zeggen wat je daarmee bedoelt.’

‘Met zo’n statement doe je dat niet. Ook de tweets over Charlie Kirk (Pettit nam het op voor een docent van een middelbare school die de moord op Kirk had toegejuicht, red.) en de aanslag in Manchester (Pettit noemde de moord op twee Britse Joden in Manchester “een resultaat van onvermijdelijke woede”, red.) en het direct aanspreken van studenten als genocide-supporters gingen te ver.’

Welke regels overschreed Pettit hiermee?

Lavrijssen: ‘De code van de Wetenschappelijke Integriteit van de KNAW is hier van belang, maar ook onze eigen gedragscodes. Hoogleraar Staatsrecht Paul Bovend’eert heeft tegen Vox gezegd dat vrijheid van meningsuiting een groot goed is, maar dat er ook grenzen aan zitten. Die grenzen zijn niet altijd even duidelijk te bepalen, maar wij hebben ze wel aangegeven. Het is snel duidelijk geworden dat Pettit dat heel anders ziet.’

Was er een discussie tussen beide partijen over wat precies een ‘oproep tot geweld’ is?

Lavrijssen: ‘We hebben er wel over gesproken, maar in beperkte mate. Er was helaas geen  mogelijkheid om tot elkaar te komen. Hij gaf heel duidelijk aan dat dit zijn visie was.’

Ging het jullie vooral over de inhoud of ook over de toon van de tweets?

Lavrijssen: ‘Veel tweets kun je heel makkelijk lezen – en veel mensen doen dat ook – als oproepen tot geweld. Leg dan tenminste uit wat je ergens mee bedoelt.’

‘Ik heb Harry vaak aangegeven dat we het over veel dingen eens zijn. Het gaat mij echt om de toon van zijn tweets. Die kan ook anders, zonder geweld te verheerlijken of 7 oktober als een feestdag te zien, of zonder uit te halen naar studenten.’

Moest Pettit zijn tweets verwijderen?  

Lavrijssen: ‘In een eerder stadium is hem gevraagd om een beperkt aantal tweets te verwijderen. Recenter hebben we dat niet meer gevraagd. De tweets stonden toch al online en er zijn allerlei kopieën van gemaakt.’

Zijn de regels in de gedragscode op dit moment wel helder genoeg voor medewerkers van de universiteit?

Alexandra van Huffelen: ‘Je kunt een gedragscode niet heel specifiek maken. Het gaat niet over wel of niet door rood rijden. Het zijn omgangsvormen die gebaseerd zijn op wetgeving, maar vooral ook als doel hebben om op onze campus het vrije debat te voeren, waarbij we elkaar respecteren en in onze waarde laten. We moeten zeker met zijn allen bewaken dat de universiteit zo’n plek voor open debat blijft.’

‘Het past daarom niet bij onze instelling om voor te schrijven wat je wel en niet mag zeggen’

‘Het past daarom niet bij onze instelling om voor te schrijven wat je wel en niet mag zeggen. We hechten sterk aan de vrijheid van meningsuiting. De gedragscode sluit daarop aan. Het uitgangspunt is: doe het onderzoek dat je wil doen. Geef het onderwijs dat je wil geven. Doe dat volgens de wetenschappelijke methodes. Spreek je uit. Maar bedenk dat je als docent en onderzoeker een verantwoordelijkheid hebt, zeker ook naar onze studenten.

Lavrijssen: ‘De vrijheid van meningsuiting en de academische vrijheid zijn zulke belangrijke waarden. Daar moeten we zuinig op zijn. Zodra we dat onverantwoordelijk gebruiken en over grenzen gaan, dan hollen we onszelf uit als instituut. Dan worden we steeds minder geloofwaardig. Het gaat om het onderscheiden van feit en mening, en het openstaan voor andere visies. Daarbij mag je kritisch zijn op elkaar en het mag heel flink schuren. Maar er zijn grenzen en die zijn overschreden.’

Volgens hoogleraar Arnoud Lagendijk, de directe leidinggevende van Petitt, waren er afspraken met Pettit gemaakt over diens taalgebruik op sociale media, waar hij zich vervolgens aan gehouden zou hebben.

Lavrijssen: ‘Ik weet niet naar welke afspraken Arnoud verwijst. Wij hebben een doorlopende discussie gehad met Harry over bepaalde tweets. We hebben duidelijk aangegeven waar de grenzen liggen en waar die volgens ons zijn overschreden.’

Waarom zijn de tweets van Pettit niet door een onafhankelijke commissie getoetst?

Lavrijssen: ‘Er zijn onafhankelijke processen geweest, maar daar kan ik verder niet op ingaan.’

Waren er ook klachten van studenten over de manier waarop Pettit college gaf?

Lavrijssen: ‘Dat kan ik niet gedetailleerd bespreken, maar we kregen veel reacties van collega’s en studenten. Sommige studenten gingen niet meer naar colleges. En sommige collega’s zeiden: “waarom doe je hier niet iets aan? Ik schaam me hiervoor.” Dat zijn mensen uit alle hoeken, dus niet alleen Joodse of Israëlische studenten en medewerkers.’

Was een tussenoplossing aan de orde, zoals een waarschuwing?

Lavrijssen: ‘In zijn statement gaf Pettit zelf al aan dat hij een waarschuwing heeft gehad. We hebben op verschillende manieren geprobeerd om tot een oplossing te komen, maar dat is niet gelukt.’

Heeft de druk van de Haagse politiek meegespeeld in deze beslissing? De collega’s van Pettit suggereren dit in een open brief.

Van Huffelen: ‘Dat is echt totale onzin. Sterker nog, ik vind het zeer ongepast als een minister, Tweede Kamerleden of prominenten die een petitie ondertekenen zo proberen ons personeelsbeleid te beoordelen. Het is niet aan hen om ons te zeggen: meneer Pettit moet weg en jullie moeten aangifte doen. Dat is aan de universiteit zelf.’

De tweets van Pettit bereikten een breed publiek, vaak via landelijke media. Speelde dat mee in de overweging hem te disciplineren of te ontslaan?

Van Huffelen: ‘Als er één ding is waardoor we ons niet willen laten leiden, dan is het die externe druk. Want die gaat allerlei kanten op en komt vaak van mensen die niet goed geïnformeerd zijn. Er zijn veel bedreigingen aan het adres van Pettit geweest, wat ik betreur. Ik houd helemaal niet van die openbare processen waarmee je via petities dingen probeert af te dwingen.’

‘We hebben ons laten leiden door onze gedragscode en ons eigen morele kompas, we hebben geprobeerd om daaruit te komen. Dat is helaas niet gelukt. We zijn een vrijplaats van vrijdenkers. Dat sommige mensen daar moeite mee hebben, dat is hun probleem.’

Lavrijssen: ‘Als decanen en college van bestuur hebben we bepaald waar wij voor staan. Daarnaast hebben we geprobeerd met een onafhankelijke mediator aan de slag te gaan over hoe we die regels gaan toepassen. Daarbij wilden we niet over de inhoud van de boodschap praten, maar de manier waarop je die boodschap verwoordt. Het werd echter al vrij snel duidelijk dat het niet de intentie van Harry was om zich enigszins aan te passen.’

‘Wij onderdrukken geen kritiek op genocide’

‘Ik verwerp het beeld dat wordt geschetst dat wij top-down regels opleggen en dat we iemand de mond zouden snoeren. Dat klopt niet. Wij onderdrukken geen kritiek op genocide. We laten ons ook niet onder druk zetten door organisaties die ons benaderen met de vraag of eis om een medewerker te ontslaan.’

Onderwijsminister Gouke Moes zei in een televisieprogramma dat hij de kwestie-Pettit zou bespreken met de collegevoorzitter van de Radboud Universiteit. Is dat gebeurd?

Van Huffelen: ‘Nee.’

Mevrouw Lavrijssen, heeft u druk ervaren van het college van bestuur om iets met dit dossier te doen?

Lavrijssen: ‘Ik voelde zelf al de noodzaak om iets te gaan doen. Ik ben hierbij samen met het college opgetrokken. Om dit zorgvuldig te doen, heb ik ook met de andere decanen overlegd. Uiteindelijk gaat dit niet meer alleen over Harry. Het gaat over grotere zaken wat wel en niet kan.’

Hoe is de sfeer nu aan de faculteit der managementwetenschappen?

Lavrijssen: ‘Over het algemeen goed. Naar aanleiding van deze zaak ben ik met veel mensen in gesprek gegaan. Ik krijg ook signalen dat mensen zich niet prettig voelen om zich uit te laten. Dat mag niet gebeuren. In een heftig klimaat met polariserende discussies moeten we met elkaar als collega’s kunnen blijven praten. Dat gebeurt nu te beperkt. Sommige mensen zeggen niets of mijden anderen. Sommige mensen zijn superaanwezig. Het moet voor iedereen te doen zijn.’

Is het niet zonde dat met het vertrek van Pettit ook een ERC onderzoeksbeurs van 1,5 miljoen euro verdwijnt, en dat in tijden van bezuinigingen?

Lavrijssen: ‘Het is een knappe prestatie dat Harry dat voor elkaar gekregen heeft. Dat geeft hem ook de ruimte om te gaan waar hij wil zijn. We hebben vaker onderzoekers zien vertrekken met een beurs.’

Kunt u iets zeggen over het bedrag dat met de vaststellingsovereenkomst is gemoeid?

Lavrijssen: ‘Nee.’

Soms wordt er in een vaststellingsovereenkomst opgenomen dat er niet over wordt gecommuniceerd, dat is hier niet het geval.

Lavrijssen: ‘Dat hebben we inderdaad niet gedaan, omdat we vinden dat de discussie door mag blijven gaan.’

Donderdag is er een steundemonstratie voor Pettit. Vrezen jullie dat deze uit de hand kan lopen?

Van Huffelen: ‘Ik kan het niet voorzien. Het is duidelijk dat mensen het heel jammer vinden dat Harry ons gaat verlaten. Dus zo’n demonstratie kan prima en ik hoop vooral dat die respectvol zal zijn en dat mensen zich houden aan wat we hebben afgesproken over wat wel en niet acceptabel is op de campus.’

Pettit gaf aan in 2026 te beginnen op een nieuwe werkplek. Tot wanneer is hij verbonden aan de Radboud Universiteit?

Lavrijssen: ‘Hij is nu voor een periode vrijgesteld van werk.’

Van Huffelen: ‘Dus hij geeft geen colleges meer bij ons.’

Welk gevoel overheerst na afsluiting van dit proces?

Van Huffelen: ‘Het was fijner geweest als Harry hier had kunnen blijven werken en de keuze had gemaakt om zich te uiten binnen de context van onze gedragscode. Daar hebben we op ingezet.’

Hoe stimuleer je het debat als mensen die een belangrijke rol spelen in het debat vertrekken?

Van Huffelen: ‘Al sinds ik aan de universiteit werk is het maatschappelijk debat over Israël en Palestina een factor. Een grote groep studenten en medewerkers is pro-Palestina, een kleinere groep organiseert demonstraties, acties en lezingen. Er zijn ook studenten en medewerkers die een andere kant belichten, niet noodzakelijkerwijs omdat ze uit Israël komen of Joods zijn.’

‘Het debat is in volle gang’

‘Een van de grote uitdagingen voor het college van bestuur en de decanen is ervoor zorgen dat we het debat kunnen voeren op de campus. We maken niet voor niks de keuzes die we maken als universiteit. We maken ons ontzettend veel zorgen over wat er in Gaza gebeurt. We hebben samenwerkingsverbanden opgeschort en besloten geen nieuwe aan te gaan. We hebben de woorden genocidaal geweld in de mond genomen omdat we hebben gezien dat wetenschappelijk is aangetoond dat daar sprake van is. Ruimte bieden voor gesprekken daarover is iets dat we zeker willen blijven doen.’

Lavrijssen: ‘Het debat is in volle gang.’

Van Huffelen: ‘Zolang het maar geen scheldpartij wordt.’