Komt er binnenkort een livestream van de Gezamenlijke Vergaderingen van de universiteit? Als het van de leden van de medezeggenschap afhangt wel: zij zien het als een manier om de universiteit democratischer te maken. Een werkgroep gaat het idee verder onderzoeken.

17,7 procent. Dat was afgelopen mei het bedroevende opkomstpercentage van de verkiezingen voor de Universitaire Studentenraad. Vóór de coronapandemie zweefde de opkomst nog rond de 35 procent, maar daarna kelderde het percentage naar om en nabij de 20 procent, met de laatste verkiezingen als dieptepunt. Voor de ondernemingsraad is de opkomst iets beter, al is de 34 procent van afgelopen jaar ook niet bepaald hoog te noemen.

Om meer studenten en medewerkers bij de medezeggenschap te betrekken, heeft de medezeggenschap een werkgroep in het leven geroepen. Die komt nu met een eerste voorstel: het beschikbaar stellen van de videobeelden van de tweemaandelijkse overlegvergadering tussen het college van bestuur, de ondernemingsraad en de universitaire studentenraad. Dat staat te lezen in een voorstel van de medezeggenschap, dat afgelopen maandag in de vergadering werd behandeld.

Groningen

Op zich zijn de vergaderingen van de medezeggenschap nu al openbaar en kunnen ze door alle  studenten en medewerkers van de Radboud Universiteit worden bijgewoond, maar de rij stoeltjes voor publiek in de Senaatszaal is volgens de initiatiefnemers te beperkt. Daarnaast constateren ze dat veel studenten en medewerkers niet weten dat de medezeggenschap bestaat. Ook is er volgens hen een maatschappelijke trend waarbij beeldmateriaal een steeds grotere rol speelt in hoe mensen informatie tot zich nemen.

Volgens de leden kan het terugkijken van vergaderingen de opkomst bij medezeggenschapsverkiezingen vergroten

Vergaderingen van de Tweede Kamer, gemeentes en provincies zijn al langer live te volgen via videobeelden. In hun initiatiefnota verwijzen leden van de medezeggenschap naar de Rijksuniversiteit Groningen, waar de toegang tot zo’n livestream al enkele jaren openbaar is. Maar het is ook mogelijk om de livestream alleen toegankelijk te maken voor mensen met een Radboud-account. Ook kan ervoor gekozen worden om de livestream wel of niet op te slaan, zodat hij later al dan niet te herbekijken is.

Volgens de medezeggenschapsleden kan het terugkijken van vergaderingen de opkomst bij medezeggenschapsverkiezingen vergroten, omdat potentiële kiezers zich op die manier beter kunnen verdiepen in de standpunten van de partijen. Ook voor de transparantie van de universiteit is dit volgens hen een goede zaak.

Filmstudio

Wat betreft techniek, financiën en privacy van een livestream moet de werkgroep nog verder onderzoek verrichten. Ook de mogelijke invloed van beeldmateriaal op de overlegsfeer van de vergadering is nog niet duidelijk. De initiatiefnemers vinden het belangrijk dat mensen zich niet beperkt gaan voelen om vrijuit te spreken. Een ander risico, schrijven de initiatiefnemers, is dat de Gezamenlijke Vergadering zou kunnen gaan fungeren als filmstudio waar verschillende fracties in de universitaire studentenraad en ondernemingsraad campagne mee gaan voeren, wat de polarisatie zou kunnen versterken.

In de Gezamenlijke Vergadering van afgelopen maandag werd het voorstel behandeld. Namens het college van bestuur vroeg rector magnificus José Sanders wat de ervaringen van andere universiteiten met zo’n livestream zijn, en wat de effecten daarvan zijn voor transparantie en de aantrekkingskracht van deze vergadering.

Ook zei de rector benieuwd te zijn naar het effect van het streamen van vergaderingen op de vergaderingen zelf. ‘Als de gesprekken worden uitgezonden, dan luisteren anderen mee. Sinds ik zelf colleges gaf via de livestream, deed ik dat op een andere manier dan daarvoor. Alles wat spontaan is, kan anders worden.’ Tot slot was de rector benieuwd naar de reikwijdte van het streamen: wie wordt allemaal gefilmd, en wat moet dat kosten?’

Breder pakket

Namens de medezeggenschap antwoordde USR-voorzitter Tobie Brons dat hij heeft gebeld met de griffier van de Rijksuniversiteit Groningen, de enige universiteit waar alle vergaderingen openbaar worden gestreamd. ‘Daar is de livestream tijdens corona ingevoerd en daarna gebleven. Hun ervaring is dat er structureel meer mensen meekijken via de livestream dan dat er bezoekers op de tribune zitten.’

‘In Groningen kijken structureel meer mensen via de livestream dan dat er bezoekers in de tribune zitten’

In Groningen is de livestream slechts één manier om het democratisch gehalte van de medezeggenschap te versterken, aldus Brons. ‘Ze hebben ook iemand aangesteld die zich specifiek richt op communicatie rond deze vergaderingen.’ Net zo zou de livestream in Nijmegen onderdeel moeten zijn van een breder pakket aan voorstellen om de universiteit democratischer te maken. Wat betreft de kostprijs zijn er volgens Brons meerdere mogelijkheden, te beginnen bij enkele duizenden euro’s.

De werkgroep gaat aan de slag met de input van het college van bestuur, zodat ze later dit jaar een meer uitgewerkt voorstel kunnen presenteren.